Armenia: Uncovering evidence of sexual abuse in Nubarashen boarding school N11 for special needs children leads to activist being charged with libel

Truly, there are no limits of absurdity in the way Armenian legal system and police work. Examples? Plenty... For example: You get attacked, then YOU are detained as an ‘attacker’. Now the most recent one: You uncovered the evidence of sexual abuse and other irregularities at one of Armenia’s boarding schools, then from being a witness YOU are becoming a defendant charged with libel. That’s exactly what happened with Mariam Sukhudyan, environmental activist better known for Save Teghut Forest campaign.

EcoLur: Mariam Sukhudyan, the youth green movement activist of S.O.S Tegout, was summoned on 15 August to Erebouni Criminal Investigation Department to give an interview concerning the charge of libel in accordance with Part 1, Article 135 of the Criminal Code of RA.

On 13 November 2008, the Public TV Channel prepared a program where one of the pupils at Nubarashen Boarding School № 11 told about sexual harassment by the teacher. The TV program used video fragments submitted activists of S.O.S Teghout who are also engaged with the protection of the rights of vulnerable social layers. Based on this TV program, Erebouni Criminal Investigation Department conducted an investigation, and as a result, the criminal case №12105809 was initiated on 11 February 2009. However, the charge was not sexual harassment, but libel in accordance with Part 1, Article 135 of the Criminal Code of RA. Mariam Sukhudyan and other volunteers of the green movement were summoned as witnesses to this case in May 2009. 



However, Mariam Suhkudyan received a summons on 13 August 2009, that says she is to appear to Erebouni Criminal Investigation Department as an accused.

“EcoLur” calls on to the public at large, including state bodies to pay appropriate attention to this case and reminds that the democratization process declared by the President of our country supposes the participation of the public in the country governance, and S.O.S. signals are one of its manifestation forms.

Mariam was among group of young people who volunteered at the Nubarashen boarding school N11 during April - June 2008 within the UN "10 Best Schools" project.

Below is a video aired by Public TV of Armenia on 13 November 2008 reflecting the allegations of sexual abuse in that school.



On 15 November 2008 a petition was posted on Big Family blog signed by those young people, uncovering various irregularities and allegations of abuse they witnessed while working as volunteers at the school.

An Unhealthy Atmosphere at the Nubarashen Boarding School 



Petition



We, the group of young people, have worked on voluntarily basis in Nubarashen Boarding School #11 for children with special needs from April - to June, 2008 within the UN "10 Best Schools" project. We want to bring your attention to a number of problems encountered at the school-- problems to which we cannot stay indifferent. We were able to identify and analyze these problems as a result of the frequent visits and our close relationship with the children. 




Education

Although the school is meant to host children with special needs, in our opinion, there are also perfectly healthy schoolchildren at the school. We do not find this situation acceptable, as the children with special needs receive a special education program, and as a result the healthy children do not receive a full education. The overall level of education in the school is very low. Many of the graduating schoolchildren do not know how to write, they can hardly read: they are illiterate. We believe this to be not so much a consequence of learning disabilities, but the lack of a caring, decent and attentive teaching process. After a few lessons with the same children, we could easily see the progress through their studies. 




School Meals

We heard numerous complaints from children regarding the food. We were witness to how they preferred getting by with a piece of bread instead of eating, in their own words, the "disgusting" meals the school provides. It would appear that the meals that the children to not consume is fed to the director's pigs, turkeys and dogs inhabiting the school area. Overall, children are not happy with food and they often stay hungry. 



The Hygienic Conditions

The air inside the school building is heavy and stinky. During the summer, children take shower twice a week, at best, once a week.



The Treatment of Children

According to the stories of the children, they are object to beatings and other forms of physical punishment. We personally witnessed needlessly harsh treatment of the children from teachers and night guards. The school director and other administrative workers use children as a free labour force in their homes and summer houses. Apparently, many of the workers in the school are relatives of the director. 


Sexual Assaults

We have heard about sexual assault from Armenian language and literature teacher towards high school girls. According to the stories from the girls, there was at least one case of rape. The children assure they have told about this to school administration, but they were not take seriously on account of their mental disabilities. 


It is worth mentioning that we have discussed these problems with the school director and personnel. After the talk, our visits to the school became highly undesirable. Meanwhile, the children have been put under pressure to the extent that they even tried to change the stories, although later they confessed they have been told to lie.



Taking into account the above mentioned accounts, we kindly ask you to further explore and to solve the problems as well as to assure our easy access to the school because children have grown attached to us and they feel stressed and anxious when we do not visit them. 




Hrayr Savzyan

Arman Gharibyan

Lilit Nurijanyan

Mariam Sukhudyan

Vardan Hovhannisyan

Marine Tavaratsyan

Levon Allahverdyan

Anahit Galstyan

Karen Apoyan

On 2 December 2008 they held a press conference in Yerevan detailing the problems outlined above. [Below, via Zhamanak daily (in Armenian)]

Բացվել է Նուբարաշենի թիվ 11 հատուկ դպրոցի վարագույրը. սարսափելի է

Վարագույրը մի թեթեւ բացում ես ու` սարսափում, շնչահեղձ լինում: Ու դա ցանկացած համակարգի` բաց կամ փակ, այդ համակարգի ցանկացած վարչության, օղակի պարագայում: Մի խումբ երիտասարդներ ՄԱԿ-ի «10 լավագույն դպրոց» ծրագրի շրջանակներում կամավորական սկզբունքով աշխատելիս բացեցին Նուբարաշենի թիվ 11 հատուկ դպրոցի վարագույրն ու` իրականությունից անակնկալի եկան: Բայց արագ չիջեցրին վարագույրն ու տեսածից, բացահայտածից շշմած` չլռեցին` ինչպես ընդունված է, ինչպես անում են:

Երեկ «Ուրբաթ» ակումբում նրանք պատմեցին ամեն ինչ:

Նուբարաշենի թիվ 11 հատուկ դպրոցը նախատեսված է մտավոր եւ ֆիզիկական հաշմանդամ երեխաների համար, բայց երիտասարդները, ինտենսիվ շփվելով երեխաների հետ, նկատում են, որ նրանց մեծամասնությունը ոչ միայն նորմալ մտավոր տվյալներ ունի, այլեւ` «մեծ տենչ գիտելիքի հանդեպ»: Սկսում են աշխատել նրանց հետ, սովորեցնել: Կամավորներից մեկը պատմեց, որ աշակերտների հետ 1 ամիս անգլերեն պարապելուց հետո նրանք սովորեցին այբուբենը: Իսկ 2-3 ամսից հետո կարողացան շփվել ամերիկացիների հետ: Կամավորները վաղուց էին զգացել դպրոցի տնօրինության անբարյացակամ վերաբերմունքը. պարբերաբար երիտասարդներին կանչում էին, հարցուփորձ անում` ինչու եք եկել, ինչ եք ուզում... Կամավորները բացատրում են, որ ելնելով մարդասիրական նպատակներից եւ այլն, ցույց են տալիս անհրաժեշտ փաստաթղթեր ու վկայականներ: Միեւնույնն է` կամավորների ներկայությունը դպրոցում անցանկալի էր, անհանգստացնող: Մի օր աշակերտուհիներից մեկը փաթաթվում է կամավոր աղջիկներից մեկին ու ասում. «Ես ձեզ շատ եմ սիրում, բայց մեզ արգելել են շփվել ձեզ հետ»... Սակայն կամավորներն արդեն հասցրել էին շատ բան իմանալ, պարզել դպրոցում կատարվածից:

Նախ, նկատել էին, որ աշակերտները կիսաքաղց են մնում: Հետո երեխաները պատմում են, որ օրվա վերջում իրենք իրենց ձեռքով իրենց համար պատրաստված ճաշը տանում են տնօրենի խոզերին ու հնդկահավերին: Ուտել այդ կերակուրները հնարավոր չէր:

Կամավորներին ասել էին, որ դպրոցում սովորում են 110 աշակերտներ: Երիտասարդները ոչ միայն չեն տեսնում դպրոցում այդքան աշակերտ, այլեւ շատ հաճախ նկատում են արդեն ծանոթ աշակերտների բացակայությունը: Պարզվում է` տղաներին տանում են ուսուցիչների, տնօրենի այգիներում աշխատեցնելու, աղջիկներին` տներում:

Դասուսուցումը չի կարող բավարարել անգամ մտավոր հաշմանդամ երեխաներին, ուր մնաց` լիարժեք երեխային: Աշակերտները պատմել էին, որ ստուգումների ժամանակ իրենք` միանգամայն առողջ երեխաները, ուսուցիչների ցուցումով տկարամիտի դեր են խաղում, եւ որ դա չափազանց զվարճալի է:

Դասերից հետո բոլորին փակում են մի սենյակում, միացնում հեռուստացույցն ու հորդորում սերիալ նայել: Դուրս գալը, զբոսնելը, օրը ուրիշ զբաղմունքներով լցնելը արգելվում է: Սենյակներում, ողջ դպրոցում ծանր հոտ է տարածված: Սանիտարահիգիենիկ տարրական կանոնները չեն պահպանվում. սենյակները հազվադեպ են մաքրվում, երեխաները ուշ-ուշ են լողանում:

Պարապմունքների ընթացքում կամավորների հետ մտերմացած աշակերտուհիները պատմում են ուսուցիչների կողմից կատարված սեռական ոտնձգությունների, բռնաբարության փորձերի մասին: Եվ բոլոր աշակերտուհիները նշում են իրենց հայոց լեզվի եւ գրականության ուսուցչի անունը` Լեւոն Ավագյան: Կամավորները պատմում են տնօրենին: Սա ասում է, որ այդ պատմությունները աղջիկների վառ երեւակայության արդյունքն է, չէ՞ որ նրանք ամբողջ օրը սերիալ են նայում:

Երիտասարդները դիմում են նաեւ հոգեւորականների, ՄԱԿ-ի ներկայացուցիչների, լրագրողների: Հանրային հեռուստաընկերությունը եթեր է հեռարձակում կամավորների նկարահանած տեսաերիզը` քողարկելով իր հետ կատարվածի մասին պատմող աղջկա դեմքը: Դրանից հետո հայոց լեզվի ուսուցիչ Լեւոն Ավագյանը հեռանում է դպրոցից` այլեւս ստեղծագործական աշխատանքներով զբաղվելու նպատակով: Ոչ Լ.Ավագյանը, ոչ մյուս ուսուցիչները, ոչ դպրոցի տնօրենը պատասխանատվության չեն կանչվում: Ոստիկանության Էրեբունու քննչական բաժնից պատասխանատվության են կանչվում կամավոր երիտասարդները` առանց ծանուցագրի, մի հեռախոսազանգով: «Մենք սպասում էինք, որ քննիչները պետք է խիստ մոտեցում ունենային դպրոցի տնօրինության նկատմամբ: Ի վերջո, եթե անգամ դեռ չի ապացուցվել կատարվածը, բայց վկաները շատ են, փաստերը` բազմախոսուն: Այնինչ մենք էինք մեղադրյալի դերում հայտնվել», - պատմեց կամավոր տղաներից մեկը:

«Մեզ հետ կոպիտ վարվեցին եւ շատ վիրավորական: Քննիչ Ադամյանն ասաց, որ ավելի լավ կլիներ մենք ինքնապաշտպանությամբ զբաղվեինք: Հեգնեց, թե մեզ առաքյալների տեղ ենք դրել: Մինչ այդ ես չգիտեի, որ ցուցմունք գրելու համար իրավունք չունեն մեզ 3 ժամից ավել պահելու քննչական բաժնում: Նրանք ինձ այնտեղ պահեցին 7 ժամ», - պատմեց Մարիամ Սուխուդյանը:

Մի խոսքով, երիտասարդներին քննչական բաժնում սպառնացել են, վախեցրել, ասել, որ մեղադրողները` աղջիկները, հրաժարվել են տեսաերիզում պատմածից, եւ որ ամբողջ պատասխանատվությունը իրենց` կամավորների` վարագույրը բարձրացնողների վրա է: Ի դեպ, երիտասարդները ձայնագրել են այն հեռախոսազանգը, որտեղ աղջիկներից մեկը զանգում է կամավորին ու տեղեկացնում, որ ինքը քննչական բաժնում հերքելու է ամեն ինչ, ասելու է, որ կամավորների սովորեցրածով է ինքը նման պատմություններ պատմել, իրականում ոչինչ էլ չի եղել: Եվ որ ինքը ստիպված է այդպես խոսել, քանի որ տնօրենը կանչել է մորը, հոխորտացել, սպառնացել, մայրն էլ ծեծել է իրեն` աշխարհով մեկ խայտառակ անելու համար եւ ստիպել հերքել ամեն ինչ: Աշակերտուհիները արդեն հարցաքննվել են: Նրանք ամեն ինչ հերքել են:

Երեկ ԿԳՆ-ից զանգահարել են կամավորներին, առաջարկել միասին գնալ դպրոց, ստուգայց անցկացնել: Երիտասարդները մերժել են: «Եթե հիմա դուք գնաք այդ դպրոց, կտեսնեք, որ դպրոցը մաքուր է, աշակերտները գոհ են, ոչ մի դժգոհություն չունեն: Բայց այդպես միայն առաջին հայացքից է, հավատացեք»: Երիտասարդների պայքարը գոնե մի արդյունք տվել է. դպրոցը գոնե առժամանակ մաքրվեց գարշահոտերից եւ Լեւոն Ավագյանից:

Ի դեպ, Նուբարաշենի թիվ 11 հատուկ դպրոցն են ավարտել լրագրողներ Գագիկ Շամշյանն ու Մհեր Արշակյանը: Գ.Շամշյանը այդ դպրոց է բերվել Կամոյի, Մ.Արշակյանը` Մեղրիի մանկատնից: Նրանք այդ դպրոց են բերվել իբրեւ տկարամիտներ` համալրելու այդպիսիների գլխաքանակը:

Գագիկ Շամշյանը մինչեւ հիմա հիշում է այդ դպրոցի լավ ու վատ ուսուցիչներին: Եթե անգամ չցանկանա հիշել, ճակատի սպին գոնե ամեն առավոտ հիշեցնելու է լեզվի ուսուցիչ Լեւոն Ավագյանի` մանրահատակի կտորով գլխին հասցրած հարվածը: Մինչեւ հիմա հիշում է ֆիզկուլտուրայի դասատու Վարազդատ Մկրտչյանին, որին երեխաները «կապույտ մորուք» էին ասում, փայտամշակման դասատու Դավիթ Միրզոյանին, որն իր իսկ սարքած ցուցափայտով ծեծում էր իրենց: Եվ թե ինչպես իրենց տանում էր իր այգին, բանջարանոցը, աշխատեցնում, բայց վայը եկել, տարել էր նրան, ով մի պոմիդոր, մի ցոգոլ կպոկեր:

Իսկ ի՞նչ պետք է տեսնի Կրթության եւ գիտության նախարարությունը Նուբարաշենի թիվ 11 հատուկ դպրոցում` մաքուր մանրահատա՞կ, կահկարասի՞, լվացված զուգարաննե՞ր... Ի՞նչ կարող է տեսնել, օրինակ, ԿԳՆ աշխատակից Արծվիկ Արշակյանը, ով նախկինում այդ դպրոցի փոխտնօրենն էր` բռնություննե՞րը, բռնաբարություննե՞րը, առողջ երեխաներին տկարամտացնե՞լը: Նրանք նման բաներ չեն տեսնում. ոչ այն պատճառով, որ ամենակարեւոր բաները աչքով չես տեսնի: Նրանք այնքան ազնիվ են, որ ուրիշի աչքի գերանը տեսնելիս ձայն չեն հանում, որովհետեւ տեսնում են նաեւ իրենց աչքի գերանը:

Լուսանկարը՝ Գագիկ Շամշյանի

*photo of Mariam Sukhudyan - via Tert.am