Pages

Monday, 3 March 2008

Armenia’s Human Rights Ombudsman questions official explanation for the use of force against peaceful demonstrators

Armenia’s Human Rights Ombudsman Armen Harutiunian expressed concern about reports of mass arrests and ill-treatment of opposition supporters which he said his office is receiving from citizens. Harutiunian said that he conveyed his concerns to Prosecutor-General Aghvan Hovsepian and that the latter promised to release the list of all detainees.

In a written statement, Harutiunian also said Saturday’s bloody clashes between security forces and Ter-Petrosian supporters were made possible by the break-up earlier in the day of the 11-day opposition sit-in in Yerevan’s Liberty Square. He questioned the official explanation for the use of force against peaceful demonstrators camped there.

*source - RFE/RL

2 comments:

artmika said...

Below is original Armenian version of a Statement by Armenia's Human Rights Ombudsman:

ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպանի դիրքորոշումը երկրում ստեղծված իրավիճակի վերաբերյալ
03/03/08

1. Դեռևս նախընտրական քարոզչության ընթացքում, տարբեր քաղաքական ուժերի հրապարակային գործունեությունը հանգեցրեց հասարակությունում անհանդուրժողականության մթնոլորտի ձևավորմանը: Միջազգային հեղինակավոր կազմակերպությունների, ինչպես նաև Պաշտպանի հանդուրժողականության կոչերը, ցավոք սրտի, մնացին անարձագանք: Ավելին, անհանդուրժողականության մթնոլորտը մարտի 1-ի ողբերգական իրադարձություններից հետո վերաճեց փոխադարձ ատելության:
2. Մարտի 1-ի իրադարձությունները սկսեցին Ազատության հրապարակում խաղաղ նստացույցը բռնի կերպով դադարեցնելուց: Ըստ պաշտոնական մոտեցման` Ազատության հրապարակում զենքի կուտակում է եղել, իսկ ոստիկանները փորձել են ընդամենը խուզարկել և կատաղի դիմադրություն են ստացել:
Մարդու իրավունքների պաշտպանը գտնում է, որ իշխանությունները պետք է պատասխանեն որոշակի հարցերի: Մասնավորապես, ո՞վ, ե՞րբ և ի՞նչ հանգամանքներում է որոշում կայացրել խաղաղ նստացույցը մարտի 1-ի վաղ առավոտյան ուժի գործադրմամբ հարկադիր դադարեցնելու վերաբերյալ, արդյոք նստացույցի մասնակիցներին ներկայացվել է խուզարկություն իրականացնելու հրապարակային պահանջ և արդյոք քաղաքացիները հրաժարվել կամ դիմադրություն են ցուցաբերել, արդյոք ուժի կիրառումը համարժեք է եղել ստեղծված իրավիճակին:
Վերոհիշյալ հարցադրումները պայմանավորված են ցուցարարների այն հայտարարությամբ, որ վաղ առավոտյան առանց նախազգուշացման նրանք ենթարկվել են հարձակման և դաժան ծեծի: Մեզ համար դժվար է իրականությունը բացահայտել, բայց մեկ հարց մնում է անպատասխան: Ինչն էր պատճառը, որ Ոստիկանությունը խոչընդոտեց լրագրողների մասնագիտական գործունեության իրականացմանը, ինչը հնարավորություն կընձեռեր ստանալ լիարժեք և անաչառ տեղեկատվություն: Իսկ այն, որ իրենց լրագրողական գործունեությանը խոչընդոտել են, պաշտոնապես հայտարարել են "Երկիր Մեդիա" և "ԱԼՄ" հեռուստաընկերությունները:
3. Ֆրանսիայի դեսպանատան մոտ հավաքված մարդիկ մեր հասարակության մի մասն են, նրանք ավազակներ և թալանչիներ չեն, այլ` իրավապահ մարմինների կողմից, իրենց պատկերացմամբ, ապօրինաբար բռնության ենթարկված ՀՀ քաղաքացիներ:
Ոստիկանությունը առաջարկել է երթ կազմակերպել և Մատենադարանի մոտ հանրահավաք անցկացնել: Ինչն էր պատճառը, որ մարդիկ, ովքեր կարող էին ուղղորդել ցուցարարներին, չարեցին դա, այլ վերջին պահին հայտարարեցին, որ ցուցարարները իրենց չեն ենթարկվում: Վերջին հաշվով ինչով էր պայմանավորված ցուցարարների անհամաձայնությունը թե իրավապահների, թե Լեվոն Տեր-Պետրոսյանի շտաբի ներկայացուցիչներ հետ: ուցե, դրա պատճառը հենց առավոտյան տեղի ունեցած իրադարձություններն էին: Թերևս այդ անհամաձայնության հետևանքն էր, որ եղան բազմաթիվ վիրավորներ և 8 զոհեր:
Պաշտպանն իր խորը վշտակցությունն է հայտնում զոհվածների հարազատներին:
4. Ներկայումս առնվազն տարակուսանք է առաջացնում որոշ ԶԼՄ-ների, առավելապես հեռուստաընկերությունների` ատելության մթնոլորտի շիկացմանն ուղղված գործունեությունը: Մասնավոապես, հեռուստատեսության եթերից շարունակաբար հնչում են իշխանության ներկայացուցիչների հայտարարությունները բացառապես ցուցարարների շարքից մարտի 1-ի իրադարձությունների մեղավորներին պատասխանատվության ենթարկելու, պատժելու վերաբերյալ: Ինչու չի քննարկվում իրավապահ մարմինների ներկայացուցիչների կողմից հնարավոր ապօրինությունների և նրանց պատասխանության ենթարկելու հարցը:
5. ՀՀ Նախագահի "Արտակարգ դրություն հայտարարելու մասին" 01.03.2008թ. հրամանագրով սահմանվել են Երևան քաղաքում մարդու և քաղաքացու սահմանադրական իրավունքների մի շարք ահմանափակումներ:
Այսպես, Հրամանագրի 4-րդ կետի 4-րդ ենթակետի համաձայն` զանգվածային լրատվության միջոցների կողմից պետական և ներքաղաքական հարցերի առնչությամբ հրապարակումները կարող են իրականացվել բացառապես պետական մարմինների պաշտոնական տեղեկատվության սահմաններում: Մինչդեռ Պաշտպանի կողմից ստացված տեղեկատվության համաձայն` "Ա1+", "Պանարամա", "Լրագիր" տեղեկատվական ինտերնետային կայքերի գործունեությունը դադարեցվել է: Այս կապակցությամբ, ԱԱԾ ղեկավարը Մարդու իրավունքների պաշտպանին հայտնել է, որ այդպիսի ծայրահեղ միջոց ձեռնարկելու պատճառը` համապատասխան տեղեկատվական ինտերնետային կայքերի պրովայդերների հանրապետությունից դուրս գտնվելն է: Վերջիններս, ըստ ԱԱԾ ղեկավարի հայտնած տվյալների, զգուշացվել են Նախագահի հրամանագրով նախատեսված սահմանափակումների մասին, սակայն հրաժարվել են պահպանել դրանք` պատճառաբանելով, որ իրենք գտնվում են սեփական պետության օրենսդրության գործողության ներքո:
ՀՀ Նախագահի վերոնշյալ հրամանագրի 4-րդ կետի 3-րդ ենթակետով նախատեսվել է իրավապահ մարմինների կողմից, անհրաժեշտության դեպքում, անձանց, տրանսպորտային միջոցների տեղաշարժի սահմանափակման և զննության իրականացման հնարավորություն: Պաշտպանի կողմից ստացված դիմում-բողոքները վկայում են այն մասին, որ մեջբերված դրույթին տարածական մեկնաբանություն տալու հետևանքով անհամաչափ սահմանափակվում է, մասնավորապես, Երևան քաղաք մուտք գործելու քաղաքացիների իրավունքը:
Բացի այդ, Պաշտպանի գրասենյակ ստացվում են հաղորդումներ քաղաքացիների զանգվածային ձերբակալումների և ոստիկանության բաժանմունքներ նրանց բերման ենթարկելու վերաբերյալ, ինչը, ըստ դիմումատուների, զուգորդվում է քրեադատավարական նորմերի խախտումներով: Այս հարցի կապակցությամբ Պաշտպանը հեռախոսազրույց է ունեցել ՀՀ գլխավոր դատախազի հետ, որը պատրաստակամություն է հայտնել Պաշտպանի գրասենյակ ներկայացնել բոլոր ձերբակալված անձանց ցուցակը:
Այդուհանդերձ, իրավապահ մարմինների որոշ ներկայացուցիչներ խոչընդոտներ են ստեղծում Պաշտպանի կողմից իրեն վերապահված լիազորությունների իրականացման համար: Այսպես, նման դեպք է տեղի ունեցել ՀՀ Ոստիկանության Երևան քաղաքի վարչության Քանաքեռ-Զեյթուն բաժանմունքում:
6. Մեր կարծիքով, ստեղծված իրավիճակը պայմանավորված է կոշտ կառավարման համակարգով, իշխանության գերկենտրոնացմամբ, հակակշիռների ձեվական բնույթով, սոցիալական և տնտեսական բևեռացմամբ, բիզնեսի և իշխանության միահյուսմամբ, իշխանության նկատմամբ հասարակության վերահսկողության բացակայությամբ, քաղաքացիական ազատությունների ոչ լիարժեք լինելով: Այսինքն, սա այն իրավիճակն է, որի կապակցությամբ ես, որպես Մարդու իրավունքների պաշտպան, բազմաթիվ անգամ նշել եմ` մարդու իրավունքների պաշտպանության տեսանկյունից ունենք համակարգային խնդիրներ: Այս ամենը բերել է նրան, որ հասարակության մի ստվար զանգված իրեն օտարված է զգում իշխանությունից, տոտալ անվստահություն ունի հանրային ինստիտուտների, ընտրական մեխանիզմների, արդարադատության և ԶԼՄ-ների նկատմամբ:
Քաղաքական ուժերի մի հատված փորձեց օգտվել ստեղծված իրավիճակից և այն օգտագործել իր նեղ քաղաքական շահերի համար` գնալով ոչ թե երկխոսության, այլ` առճակատման ճանապարհով: Ձևավորված իրավիճակում, իհարկե, մեղքի իրենց բաժինն ունեն նաև իշխանությունները:
Այս իրավիճակի լուծման երկու ճանապարհ կա` ոչ իրավական` փակուղային և իրավական: Փակուղայինը կլինի, եթե քաղաքական դաշտը ամայացվի և տոտալ վախի մթնոլորտ ձևավորվի: Մյուս ճանապարհը` իրոք հիմնվել ժողովրդավարության մեխանիզմների վրա, անկյունաքար վերցնել մարդու իրավունքները` որպես բարձրագույն արժեք և գնալ երկխոսության և համագործակցության ճանապարհով:
Հուսադրող է, որ հենց այս ճանապարհին է նախապատվություն տվել նորընտիր նախագահը: Դա ցույց է տալիս, որ նոր ձևավորվող իշխանությունը փորձում է գնալ իրավական ճանապարհով: Հատկանշական է, որ համագործակցության առաջարկ է անում մի քաղաքական առաջնորդ, որի գլխավորած քաղաքական ուժը Ազգային ժողովում մեծամասնություն է կազմում:
Համոզված եմ, որ նույնիսկ այս իրավիճակում դեռևս չեն սպառվել երկխոսության և խնդրի քաղաքական ճանապարհով խաղաղ լուծման հնարավորությունները:

artmika said...

via Hetq Online, English version of Human Rights Ombudsman Statement (I published Armenian version above)

Human rights defenders position on the existing situation in the country

1. Even from the pre-electoral campaign period, the public activities of different political bodies resulted in the atmosphere of intolerance in our society. Unfortunately the calls for tolerance, made both by competent international organizations and by the Human Rights Defender were ignored. Even more, the atmosphere of intolerance turned into mutual hatred after the tragic events on the March 1.

2. The events of March 1 started from the forced dispersal of the demonstrators in the Azatutyun square early in the morning. It was officially announced that there was an accumulation of weapon in the place of demonstration, and Police officers simply tried to inspect the area but faced tough resistance.
The Human Rights Defender’s position is that the authorities should clarify some issues. Notably, who, when and under what circumstances there was made a decision to disperse peaceful demonstration by using force early in the morning of March 1, whether the demonstrators were presented an official warning of corresponding searching and whether the participants refused or resisted, and whether the use of force was adequate to the situation.

The aforementioned issues are conditioned by the announcement of the demonstrators that early in the morning without any warning, they were attacked and severely beaten. It is difficult for us to reveal the truth but there is an unanswered question. What was the reason that the police imposed restrictions on the activities of journalists, for us to get full impartial information. The fact of such prevention was officially confirmed by "Erkir media" and "ALM" television broadcasters.

3. People near the French Embassy are a part of our society, they are not burglars or hooligans. They were convinced that they were citizens of Republic of Armenia who illegally suffered violence from law enforcement bodies.

The Police suggested to make a procession and hold a demonstration near Matenadaran. What was the reason that the people who could lead the demonstrators, did not do that, but at the last moment announced that the demonstrators did not obey them. Еeventually what was the reason that demonstrators disagreed with both law enforcement bodies and with the representatives of Levon Ter-Petrosyan’s electoral headquarter. Perhaps, the reason was the early morning events? Perhaps so many wounded and 8 dead persons were the result of this disagreement? The Defender deeply condoles with the relatives of the victims.

4. Current activities of some mass media, mainly TV broadcasters directed to the increase of the tension in atmosphere is at least doubtful. Particularly, it is continuously broadcasted the announcements of high level officials stating to punish or call to trial only those who participated in March 1 demonstrations.
Why the issue of possible illegal actions and corresponding responsibilities of law enforcement bodies are not discussed.

5. The presidential decree of 01.03.2008 introducing a state of emergency imposes restrictions on civil and constitutional rights. Thus, according to subpoint 4 of the 4th point of the decree, mass media reports on domestic political matters may include only official information. Whereas, according to the information, received by the Defender, the activities of «A1plusե, «Lragirե informational internet portals have been suspended. In connection with it, the head of the National Security told the Defender that the reason for such extreme measures is that the internet providers of the corresponding sites are located abroad. According to the head of the National Security the latter were warned about the restrictions prescribed by the decree, but they refused to stand to them justifying that they act within the legislation of their own state.

The subpoint 3 of point 4 of the aforementioned presidential decree provides that law enforcing bodies have the right to restrict the free movement of people, means of transport and execute searching. The complaints received by the Defender indicate that in a result of broad interpretation of the mentioned subpoint the right of people to enter Yerevan city is inadequately eliminated.

Besides, the defender receives complaints concerning mass arrestments which is аcompanied by, according to applicants, violations of criminal procedural norms. As for this question the Defender had a telephone conversation with the RA Prosecutor-General, who eagerly offered to present the list of all arrested people to the office of the Defender.

Nevertheless, some representatives of law enforcing bodies tried to prevent the Defender from executing his powers. Such case happened at the RA Police Yerevan department Qanaqer-Zeytun police station.

6.We think that the present situation is conditioned by rough governing system, over-centralization of power, artificial essence of system of checks and balances, social and economic polarization, combination of business and authorities, absence of public control over authorities, deficiency of civil liberties. So it is the situation which has been continuously mentioned by me as the Human Rights Defender of RA, that we have systematic problems in the sphere of the protection of human rights in Republic of Armenia. All these results in the fact, that one big part of our society feels apart from the administration, has a total distrust towards public institutes, electoral mechanisms, justice and mass media.

A certain part of political bodies tried to make use of the situation for its narrow political interests following not the way of dialogue, but the one of confrontation. Of course, the authorities have their part of responsibility in the current situation.

There are two ways to solve the situation: illegal, that is leading to deadlock and legal. The deadlock would be the situation when the political arena becomes deserted and a total feeling of fear would be formed. The other way must be based on real democratic mechanisms, human rights must be considered as a highest value or a headstone, and the way of dialogue and cooperation must be followed up.

It is reassuring that this way is preferred by the newly elected president. It shows that the coming government tries to follow the legal way. It is characteristic that a proposal of cooperation is made by a political leader, whose political party, forms the majority in the Parliament.

I’m sure that even in this situation the possibility of dialogue and political way of peaceful solution of the existing disagreements is not exhausted.