Pages

Monday 17 March 2008

Heritage Party Declaration on Armenia's Past, Present, and Future

17 March 2008
For Immediate Release


*For Armenian version - see comments section (below)

Now more than ever, as the schism between the Armenian people and its government continues to expand, the Heritage Party calls for a national rehabilitation process. Such a process, if it is to be meaningful and permanent, must proceed not in spite but in full and brave recognition of the events that have unfurled in our Republic over the past few months.

February 19, election day, was the evident disregard of the national will, but we must bear in mind that the campaigns that preceded it and the human rights violations that followed it are part and parcel of that disregard. The campaigns were inherently unequal in terms of media access and fairness of coverage, the misuse of administrative levers, and the endemic application of the means of state for partisan advantage. At times votes were purchased, at others they were forced.

The elections, therefore, were prejudiced before they were held. But even on election day, substantial and systemic violations were recorded across the Republic, with grave implications for the qualitative integrity of the electoral process and the quantitative reflection of its true results. This does not happen under democratic governments.

Nor do democratic governments use force to suppress their own citizens. In Armenia's case, hundreds of thousands of Armenians gathered in Liberty Square peacefully to protest the conduct and official count of the vote. That the number of protesters grew and doubtless triggered an unpredictable concern among the authorities was no validation for suppressing them. And yet on March 1, the incumbent president of Armenia declared an effectively unlawful state of emergency. This meant, in breach of every national and international norm of civil and political liberty and of common democratic ethics, that there would be no free speech and assembly, no free media, and no political pamphlets that the government did not approve.

Against this background, sadly so reminiscent of the Soviet era, international broadcasters, when beginning to report on Armenia, would be interrupted by darkness or by advertisements. Websites were blocked and radio stations kicked off the air, all in an effort to keep the Armenian people ignorant of the actions of their own government and the world beyond.

And now to the actions. On the morning of March 1, and deep into the night of the same day, the authorities began a systematic crackdown upon their fellow citizens, unleashing professional provocateurs to stir up the crowds and giving themselves and others an excuse for violence. Freedom was squelched, seven civilians and a police officer were killed, hundreds were injured, and all were deprived of their fundamental human rights. But for the forcible dispersal of Liberty Square in the early morning, the tragedy of that night would not have befallen the nation.

Deprived of their voice, the protesters began to lose their leaders. On a daily basis, security personnel including masked men wearing various uniforms took away or arrested opposition figures and rank-and-file participants and proceeded to indict them on various creative charges up to organizing a coup d'etat. Four members of Parliament who had dared to endorse the opposition candidate were stripped of their immunity and also charged. The intent of the special operation and ensuing state of emergency was simple: to attempt to drive the Armenian people into fear and to warn the Constitutional Court against any fantasies of reaching an independent verdict. The brute tactics worked and the authorities, once again, upheld in court the elections they wanted on February 19.

Today emergency rule continues in force, citizens remain in jail often with restricted access to attorneys, and the media—the role of which it is to serve as an informed and informing watchdog against government conduct and corruption—have been pushed into oblivion or complicity. The political arrests and detentions show no sign of abating, and the measures of the Prosecutor General's Office have now extended to interrogating Heritage's members of Parliament, immorally attacking their integrity, and announcing the deprivation, however illegal, of their right to visit citizens at their place of incarceration.

The unconscionability displayed on February 19 and the brutality used to protect it on March 1 remain unresolved issues. No state of emergency, accompanied as it is by an aggressive, one-sided "public information" vertical which deepens the public divide rather than healing it, will succeed in securing the collective amnesia of state and society. It must be lifted forthwith.

What the country needs—what the people require and their government can no longer postpone—is a brave, new national discourse. In that discourse the Heritage Party will continue to serve in any capacity which Armenia's citizenry demands, and it will use its every resource to achieve the reconciliation of the body politic with its government, and the government with its past. To that end, Heritage calls for national solidarity, a multi-partisan public project for a dignified dialogue, the release of obviously political detainees, and an immediate plenipotentiary inquiry into the tragedy of March 1—its causes and consequences both—whose just and comprehensive findings might help the recovery of democracy in Armenia.

Only in this way will we, at this most critical hour in modern Armenian history, be able to realize the national transformation that is long overdue but now imperative for the sake of Hayastan and her people's future.

The Heritage Party

17 March 2008

Yerevan

1 comment:

artmika said...

*Armenian version

Ժառանգություն կուսակցության հայտարարությունը Հայաստանի անցյալի, ներկայի եւ ապագայի վերաբերյալ
Մարտ 17, 2008

Այժմ, երբ առավել քան երբեւէ խորանում է հայ ժողովրդի եւ նրա իշխանության միջեւ առկա անջրպետը, Ժառանգգություն կուսակցությունը կոչ է անում ձեռնամուխ լինել ազգային վերափոխման իմաստալից ու մշտատեւ մի գործընթացի, որը պետք է կյանքի կոչվի ոչ թե ընդդեմ, այլ հանուն վերջին ամիսների ընթացքում Հայաստանի Հանրապետությունը լրջորեն ցնցած բոլոր իրադարձությունների լիարժեք եւ խիզախ իմաստավորման:

Փետրվարի 19-ը` ընտրությունների օրը, նշանավորվեց քաղաքացիական կամքի բացահայտ ու համատարած անտեսմամբ: Դրա անքակտելի մասը դարձան նախորդած քարոզարշավն ու հաջորդած դեպքերը, մասնավորաբար` մարդու իրավունքների եւ ազատությունների ոտնահարումները: Քարոզարշավը զգալիորեն անհավասար էր լրատվամիջոցներ ազատ մուտքի հնարավորության եւ անաչառ լուսաբանման առումով: Մի շարք դեպքերում աշխատում էր ընտրակաշառքը, այլ դեպքերում` հարկադրական ընտրական գործողությունները` վարչական լծակների չարաշահումը, մեծիմասամբ հատվածապաշտական նկրտումներով պետական միջոցների օգտագործումը: Այսպիսով, նախքան ընտրությունների անցկացումը դրանց հետ կապված գործընթացներն արդեն իսկ առանձնանում էին նախապաշարված բնույթով:

Քվեարկության օրը էական ու համակարգային խախտումներ գրանցվեցին ողջ հանրապետությունում, որոնք էլ լրջագույն հետեւանքներ ունեցան ընտրակարգի որակական պատշաճության եւ բուն ընտրությունների իրական քանակական արդյունքի արտացոլման վրա: Այսպիսի բան ժողովրդավարական կառավարությունների առկայության պայմաններում չի լինում:

Ժողովրդավար իշխանություններն ուժ չեն կիրառում սեփական քաղաքացիներին հալածելու համար: Հայաստանի հարյուր հազարավոր խաղաղ ցուցարարներ հավաքվել էին Ազատության հրապարակում` վիճարկելու ընտրությունների անցկացման կարգն ու պաշտոնական արդյունքները: Այն փաստը, որ ցույցի մասնակիցների թիվն աճեց եւ դա, անկասկած, իշխանություններին խիստ անհանգստություն պատճառեց, բնավ չի արդարացնում վիճարկողներին ճնշելու նրանց գործողությունները: Մարտի 1-ին ՀՀ գործող նախագահը` բավարար օրինական հիմք չունենալով, հայտարարեց արտակարգ դրություն: Սա ծնեց, ի խախտումն քաղաքացիական եւ քաղաքական ազատությունների ազգային ու միջազգային բոլոր նորմերի, ինչպես նաեւ համընդհանուր ժողովրդավարական էթիկայի, խոսքի ու լրատվության ազատության, ազատ հավաքվելու եւ պետության կողմից չարտոնված քաղաքական թռուցիկներ տարածելու իրավունքների խստիվ սահմանափակում: Հայաստանի մասին հաղորդում պատրաստած միջազգային հեռարձակողներն ընդհատվեցին սեւ էկրաններով եւ/կամ արհեստականորեն տեղադրված գովազդներով: Կայքէջեր մուտքն արգելվեց, եւ ռադիոկայանների հաղորդումները չհեռարձակվեցին, ինչն արվում էր հայրենի կառավարության եւ միջազգային հանրության գործողություններից մեր ժողովրդին անտեղյակ պահելու նպատակով: Այս ամենը, ցավոք սրտի, հիշեցնում է խորհրդային դարաշրջանը:

Ըստ էության, մարտի 1-ի առավոտից մինչեւ նույն օրվա ուշ գիշեր իշխանությունները սկսեցին համակարգված հարձակում գործել իրենց իսկ համաքաղաքացիների վրա, իսկ պրոգֆեսիոնալ սադրիչները բորբոքեցին հավաքվածների կրքերը` իրավապահներին եւ այլոց տալով բռնություններ կատարելու պատրվակ: Ազատությունը ոտնահարվեց, եւ ըստ պաշտոնական տեղեկատվության, յոթ քաղաքացիական անձ եւ մեկ ոստիկան սպանվեցին, հարյուրավոր մարդիկ վիրավորվեցին, եւ բոլորը զրկվեցին մարդու` իրենց հիմնարար իրավունքներից: Այնինչ, եթե Ազատության հրապարակում գտնվող ցուցարարներին վաղ առավոտյան բռնի կերպով չցրեին, ապա այդ գիշերվա ազգային ողբերգությունը տեղի չէր ունենա:

Ցուցարարները` մարտի 1-ի առավոտյան տեղի ունեցած բռնարարքի արդյունքում զրկվելով իրենց ձայնից, սկսեցին չհետեւել իրենց ղեկավարներին: Անվտանգության սպասավորները, այդ թվում նաեւ տարբեր համազգեստ հագած, դիմակավոր մարդիկ ամեն օր ձերբակալում-տանում էին եւ ցայսօր էլ տանում են ընդդիմության ներկայացուցիչներին ու շարքային մասնակիցներին, անգամ տարածքում պատահաբար հայտնված քաղաքացիների, որոնց նկատմամբ քրեական գործեր են հարուցվում տարաբնույթ շինծու մեղադրանքներից մինչեւ պետական հեղաշրջման կազմակերպման փորձի համար: Ազգային ժողովի 4 պատգամավորների հանդեպ, ովքեր համարձակվեցին աջակցել ընդդիմության թեկնածուին, նույնպես մեղադրանք ներկայացվեց, եւ նրանք զրկվեցին անձեռնմխելիությունից: Իրականացված հատուկ գործողության եւ դրան հաջորդած արտակարգ իրավիճակի նպատակը հետեւյալն էր` փորձել հայ ժողովրդին վախեցնել եւ Սահմանադրական դատարանին զգուշացնել, որպեսզի վերջինս անկողմնակալ դատավճիռ կայացնելու տեսական մտադրություն անգամ չունենա: Գործի դրվեց բիրտ մարտավարություն, եւ իշխանության գոնե գերակա շրջանակը եւս մեկ անգամ վավեր համարեց փետրվարյան ընտրությունների իր համար ցանկալի արդյունքները:

Արտակարգ դրությունը տակավին ուժի մեջ է, եւ քաղաքացիները դեռ բանտում են` հաճախ ունենալով իրենց փաստաբաններին տեսակցելու սահմանափակ հնարավորություն: Իսկ լրատվամիջոցները, որոնց դերը կառավարական վարքի եւ կոռուպցիայի նկատմամբ տեղեկատվական վերահսկողություն իրականացնելն է, մղվել են կամ դեպի լուսանցք, կամ էլ` մեղսակցություն: Քաղաքական ձերբակալությունների ու կալանքների թիվն աճում է, ընդ որում` Գլխավոր դատախազության գործունեության սահմաններն ընդարձակվել են` ներառելով Ժառանգություն խորհրդարանական խմբակցության պատգամավորների հարցաքննության հանգամանքը, ովքեր իրավակարգի պահապանների թեթեւ ձեռքով ու բաց հայտարարությամբ նաեւ հակաօրինաբար զրկվել են ձերբակալված քաղաքացիներին այցելելու իրավունքից եւ անբարո կերպով ենթարկվում են պաշտոնական զրպարտանքների:

Փետրվարի 19-ին ցուցաբերված անխղճությունը եւ դրա արդյունքների պաշտպանությանն ուղղված մարտի 1-ի դաժանությունը իրենց մեջ դեռեւս չլուծված հարցեր են պարունակում: Նախահարձակ եւ միակողմանի հանրային իրազեկման ուղղահայացով ուղեկցվող ոչ մի արտակարգ դրություն, որը հարթելու փոխարեն ավելի է խորացնում հանրության երկպառակտումը, չի կարող հանգեցնել պետության եւ ժողովրդի հավաքական հիշողության կորստին: Արտակարգ դրությունը պետք է անմիջապես վերացվի:

Այն, ինչի կարիքն ունի երկիրը եւ ինչը հույժ անհրաժեշտ է ժողովրդին, եւ նրա կառավարությունն այլեւս չի կարող հետաձգել` համարձակ ու նորովի ազգային բազմախոսությունն է: Համապետական այս առաքելության համար Ժառանգություն կուսակցությունը կշարունակի ըստամենայնի ծառայել Հայաստանի քաղաքացիական պահանջին եւ կօգտագործի իր ողջ ներուժը, իր վերջին ճիգը` հասնելու համար հասարակության ու նրա կառավարության, ինչպես նաեւ կառավարության ու իր իսկ անցյալի միջեւ հաշտեցմանը: Այդ նպատակով Ժառանգությունը կոչ է անում ազգային արժանապատիվ համերաշխության, բազմահատված հանրային ծրագրի կենսագործման, ակնհայտորեն քաղաքական բովանդակությամբ բանտարկյալների ազատ արձակման, մարտմեկյան ջարդի եւ դրա պատճառների ու հետեւանքների անհապաղ ու լիազոր հետաքննության, որի արդար եւ ամբողջական բացահայտումները կնպաստեն մեզանում ժողովրդավարության վերականգնմանը, ինչպեսեւ իրական մեղավորների պատժմանը եւ մամուլի ազատության հաստատմանը:

Հայոց արդի պատմության ամենավճռորոշ այս պահին միայն այսկերպ մենք կկարողանանք կենսակոչել ազգային փոխակերպումը, որը վաղուց պետք է կատարվեր, սակայն հիմա ուղղակի դարձել է անհետաձգելի հրամայական` հանուն Հայաստանի ու մեր ժողովրդի ապագայի:

17 մարտի 2008
Երեւան